SAÇ BOYALARI Bitkisel Saç Boyaları Bilinen en eski boyalardır. Bu amaçla kullanılan bitkisel boyalardan en yaygın olanı kınadır. Kına; lawsonia alba, lawsonia spinozen veya lawsonia inermis bitkisinin kurutulmuş yapraklarının toz hâline getirilmesiyle elde edilir. Saçta kırmızı-turuncu bir renk sağlar. Kına özellikle koyu renklere kırmızı parıltı vermesiyle çok hoş bir görüntü yaratmaktadır. Ancak beyaz saçlarda oluşturduğu doğal olmayan renk için aynı durum söz konusu değildir. Kına içine metalik saç boyalarının ilave edilmesiyle daha geniş bir renk yelpazesi elde edilebilir. Bugün sentetik kına türü ürünler ile kumral kahverengiden sarıya kadar, değişebilen tonda saç rengi elde edilmektedir. Genel olarak kına boyaları olarak adlandırılan bu boyalar, doğal saç renginin koyu hâle getirilmesinde daha başarılı sonuçlar vermektedir. Çivit bitkisinin kuru ve toz yapraklarından elde edilen boya, mavimsi renk tonları verir. Bunun kına ile karışımından açık kahverengiden siyaha kadar tonlar elde edilir. Bitkinin su ile teması sonucu asidik özellikteki renk verici maddeler oluşur. Diğer bitkisel boyalar, saç boyama amacıyla çok az kullanılmaktadır. Papatya, somak, ceviz ve meşe kabuğu karışım oranına, yoğunluğuna ve bekleme süresine göre sarı, kahverengi ve koyu renkler verir. Bunlar içinde en bilineni, renk verici etkisi azulen maddesinden kaynaklanan papatya çiçeğidir. Kınanın cilt üzerinde tahriş edici etkisi yoktur ve saçın yapısına zarar vermez. Ayrıca tane içerikleri sayesinde saçtaki gözenekleri sıkıştırıcı bir etkiye sahiptir Kalıcı Saç Boyaları (Oksidasyon Boyalar ) Kalıcı saç boyaları boya ön maddesi olarak adlandırılan ve saç teli içinde H2O2 ile reaksiyona girerek renkli taneciklere dönen kimyasal yapıları içerir. Boya ön maddesi saça ilgisi çok olan ve alkali pH sayesinde şişmiş saç teline, kolayca girebilen maddelerdir. Bunlar bugün kullanılan oksidasyon boyalarındaki renk oluşturucuların en bilinen örneği ‘paratolüendiamin’dir. Bu arada benzol türevlerinden bir sürü sentetik renk oluşturucusu ortaya çıkmıştır. Değişik renkte boyaları karıştırmayla sarıdan siyaha kadar arzu edilen her renk elde edilebilir. Bu boyalar kolay kullanılabilir, beyaz saçı yüksek derecede kapatma özelliğine sahip ve kimyasal işlemlerin yapılmasına olanak verdiklerinden dolayı bitki ve metal boyaların yerini almıştır. Bunlar daha çok oksidasyon boyaları içerdiklerinden H2O2 ile işlenmek zorundadır. Yarı Kalıcı Saç Boyaları Yarı kalıcı saç boyaları, 6 ile 8 yıkamaya dayanabilen saç boyalarıdır. Sık yıkama ile boya saçtan uzaklaşabilir. Ayrıca H2O2 kullanımına gerek olmadan renk değişimi meydana getirebilmektedir. Bu boyalarla boyama işlemi sırasında herhangi bir kimyasal reaksiyon oluşmamaktadır. Düşük tanecik ağırlığına sahip renk verici tanecikler, saç kütikül pulcuklarından geçip kısmen korteks liflerine yerleşir. Bu nedenle bu tip boyaların saça verdiği zarar kalıcı saç boyalara göre yok denecek kadar azdır. Bu boyalar saçın rengini açmaz. Bu nedenle saçın doğal renginden daha açık renk elde edilemez. Ayrıca boyama aralarının sık olması gereklidir. Bu boyalar %30 oranından daha az beyazı olan kişiler için çok uygundur. Renk seçiminde doğal saç renginden daha açık bir renk seçilmemelidir. Bu durumda boya tanecikleri hem ağarmış hem de ağarmamış saçlara işler. Böylelikle beyazlaşmış saç boyanırken doğal saçın renginde de bir değişiklik olmayacaktır. Yarı kalıcı saç boyaları ile saç rengini üç tondan daha koyu bir renge boyamak mümkün değildir. Yarı kalıcı saç boyalarının uygulanması “geçici saç boyaları” ile aynıdır. Geçici Saç Boyaları Saçı renklendirme işlemi, asit ve bazik yapıdaki boya taneciklerinin saç teli üzerinde birikmesi esasına dayanır. Bu tanecikler kütikül pulcuklarından geçemeyecek kadar büyüktür. Bu nedenle saça zarar vermez. Tek yıkamayla kolaylıkla saçtan arındırılan boyalardır. Geçici saç boyalarının kimyasal işlem görmüş veya kütikül pulcukları yıpranmış saça uygulanması, boyanın saçta kalıcılık durumunu etkiler. Bu tip saçlarda geçici boya birkaç yıkamaya kadar saçta kalabilir. Saç rengi terleme veya yağmur suyuyla giysilere bulaşabilir.